مکان یابی کریدورهای علم و فناوری (مطالعه موردی کریدور علم و فناوری استان یزد)

بر اساس سند چشم انداز جمهرری اسلامی ایران، ایران در سال 1404 کشوری خواهد بود "برخوردار از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری، متکی بر سهم برتر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی در تولید ملی، دست یافته به جایگاه اول اقتصادی، علم و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی". به همین منظور،ایجاد کریدورهای علم و فناوری به عنوان منظومه ای از انبوه امکانات علمی، صنعتی، تولیدی، آزمایشگاهی، تحقیقاتی، زیر ساخت ها و محیط های ارتباطی، نهادها و موسسات، افراد و اطلاعات که با تکیه بر خلاقیت ها و نوآوری ها در یک گستره جغرافیایی مستقرند، به عنوان یکی از مکانیزم های توسعه ای در دستور کار قرار گرفته است. از این رو و از آنجایی که استقرار هر عنصر شهری در موقعیت مکانی از سطح شهر، تابع اصول و قواعد خاصی است که در صورت رعایت شدن، به موفقیت و کارایی عملکردی آن عنصر در همان مکان مشخص خواهد انجامید، تحقیق حاضر با هدف بررسی پتانسیل ایجاد کریدور علم و فناوری در استان یزد و همچنین پیدا کردن بهترین مکان برای استقرار کریدور علم و فناوری یزد تعریف گردید. در این راستا، پس از مطالعه چندین کریدور موفق جهانی و همچنین لحاظ نمودن الزامات مکان گزینی کریدورها و ضوابط و مقررات و اسناد بالا دستی، پارامترهای موثر در دو سطح شاخص های اصلی و زیر شاخص ها مطابق با روش تحلیل سلسله مراتبی شناسایی گردید. در مرحله بعدی پس از طراحی پرسشنامه، نظریات خبرگان، مدیران و متخصصین در تعیین ضریب اهمیت شاخصها لحاظ و با بهره گیری از نرم افزار سوپردیسیژن و تحلیل اطلاعات نسبت به تعیین وزن شاخص ها اقدام شد. در گام بعدی تصویر ماهواره ای محدوده مورد مطالعه تهیه و با بهره گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی پس از زمین مرجع کردن محدوده مورد مطالعه تهیه و با بهره گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی پس از زمین مرجع کردن محدوده مورد مطالعه نسبت به تهیه بانک اطلاعاتی اقدام و سپس نسبت به آماده سازی لایه های اطلاعاتی بر اساس الزامات برخاسته از نتایج پرسشنامه و مصاحبه های تخصصی اقدام شد و در جهت رسیدن به نقشه نهایی که از همپوشانی نقشه های وزن دار به دست می آید، ابتدا اهمیت لایه های اطلاعاتی از بعد فاصله در محدوده مورد مطالعه مشخص و سپس از روش همپوشانی لایه ها محدوده استقرار کریدور علم و فناوری یزد پیشنهاد گردید. با مقایسه محدوده پیشنهادی با محدوده انتخابی استان مشخص گردید، این در محدوده 85 درصد همپوشانی داشته و مکان انتخابی استان به کمی اصلاحات قابل قبول می باشد.